We zitten boordevol verwachtingen over hoe aangenaam, verrassend, pittoresk en mogelijk toeristisch druk het zal zijn in ... Dubrovnik!
Lijn 6 vertrekt ieder kwartier. Als we instappen zijn alle stoelen al bezet terwijl de gangpaden zich vullen met toeristen net als wij. We vinden een staanplaats in het midden bij de inham aan het raam. Leunend tegen het raam en de stoelen staan we stevig, want de chauffeur houdt van snel optrekken en hard remmen. Na nog een paar stops is de bus overvol. Als er nog meer mensen bij willen, doen een paar passagiers een dappere poging naar achteren door te schuiven. Ze lopen tegen een muur van versteende op elkaar gepakte mensen aan. Het royale gebaar van een bus ieder kwartier blijkt een druppel op een gloeiende plaat. Het is 5 mei. Het seizoen moet nog beginnen.
Bij het eindpunt aangekomen zien we de oude stadsmuren majestueus boven ons uit torenen. Een indrukwekkend gezicht. We lopen over de stenen brug die naar de Pilepoort leidt. Eerst langs de borstwering met buiten- en binnenmuur, waarna we voet zetten in de hoofdstraat van de stad.
Het duurt even voordat het tafereel in volle omvang tot ons doordringt. We zijn beland in wat lijkt op een groots opgezet filmdecor. Maar dit is geen filmset. Ook geen filmdecor. In 1991 was deze stad wel het decor van een levensechte oorlog. Toen heeft het Joegoslavisch volksleger Dubrovnik, een werelderfgoed van Unesco, ongeveer negen maanden lang als schietschijf gebruikt vanaf de heuvels, de zee en vanuit de lucht. Een vergelding voor de Kroatische onafhankelijkheidswens. Tijdens deze belegering zijn ruim driehonderd doden gevallen onder de burgers en verdedigers van de stad. Monumenten, huizen en daken werden beschadigd of vernield. En wij kunnen hier nu in vrede doorheen wandelen, ervaren, zien en voelen wat deze stad ons te vertellen heeft.
Na wat kuieren over de glimmende kalkstenen plavuizen van de hoofdstraat, besluiten we de kerken, kloosters, musea, paleizen alsook de kleinere straatjes en steegjes vanaf de oude middeleeuwse stadsmuur te aanschouwen. De prijs van het toegangskaartje verleidt sommige toeristen ongezien langs de kaartverkoop te glippen. Het spel met verlopen toegangskaarten of de gedroomde onzichtbaarheidsmantel is snel uit als deze mensen vastlopen in de fuik van één van de controleposten op de muur. Even wanen we ons opnieuw op een filmset bij het zien van zoveel gespeelde onschuld. Uiteraard is de gemeente zuinig op deze muur, want het levert met weinig inspanning minstens een miljoen of twee per jaar op.
Vandaag is er gelukkig geen spits op de eenrichtingsroute van de muur. We worden getrakteerd op een panoramisch uitzicht over Dubrovnik. Het ligt letterlijk aan onze voeten, want op sommige plekken torenen we er wel vijfentwintig meter boven uit.
Vanaf het strand naast de haven koerst een groep kanoërs richting zee voor een uniek en vast onvergetelijk uitzicht op de forten en de buitenmuren aan de zeezijde van de stad. Beneden in de haven varen de boten georkestreerd door elkaar. De plaatselijke veerboten varen naar Cavtat, Lokrum en de Elafieteneilanden verderop, terwijl de vissersboten terugkomen met hun dagelijkse vangst. Er is veel concurrentie tussen de uitbaters van de toeristenboten en de glass boats met zicht op het zeeleven in de oceaan. Vanuit vele stalletjes worden de toeristen gelokt een boottochtje te nemen over de Adriatische zee. Alsof je deze stad al gelijk bij binnenkomst zou willen verruilen voor die zee.
Beneden ons wemelt het van toeristen die de vele terrassen bevolken, de smalle straatjes verkennen en de monumenten bezoeken. We zien de contouren en daken van de Blasiuskerk, Synagoge, Kathedraal, Franciscanenklooster, Dominicanenklooster en ook het Rectors- en Sponzapaleis. Ook de vele nieuwe glimmende rode daken. Ergens ver weg horen we de klanken van pianomuziek vergezeld door een schorre stem. Jong, oud, dik en dun, zelfs mensen slecht ter been, wagen het erop de trappen van de muur en daarbij zichzelf te overwinnen. Er worden miljoenen plaatjes vanuit dezelfde hoek in dezelfde richting geschoten. Het volgen van de conversatie van anderen is onvermijdelijk. Bij het zien van alle nieuwe dakpannen trekt een muurwandelaar een op zichzelf staand vrij logische conclusie: het is goedkoper om een grote partij dakpannen in te kopen en de daken in één keer op te knappen. Uit het gesprek dat volgt blijkt dat deze toerist de recente geschiedenis van de stad niet kent. Zo blijft de volle omvang van de feitelijke werkelijkheid in onschuldige onwetendheid gehuld.
Als we de muur verlaten en ons begeven in het benedengewoel bij de Grote Fontein van Onofrio, zitten we vol indrukken. We lopen richting haven door de steegjes en smalle straten met souvenirwinkeltjes, eettentjes en nog meer souvenirwinkeltjes. Het jachtseizoen op de onuitputtelijke toeristenstroom is in volle gang. Overal worden we opdringerig bedolven onder de folders, aanbiedingen en uitnodigingen iets te nuttigen op een terras. Het is net alsof theaterlampen je verblinden voor het schoons eromheen.
We zoeken de relatieve stilte en verkoeling op in de schaduw van de muren van het St.-Jans fort aan de haven om alles te laten voor wat het is. We hebben genoeg gezien, gevoeld en ervaren voor deze ene dag.
Later, als we richting lijn 6 lopen, zien we een met leren regisseursstoelen gevuld terras. Het is een podium dat iets verheven ligt boven de straat. Het past dan ook naadloos in ons beeld van deze stad. We vleien ons neer om dit moment in stijl te vieren. De bestelde cappuccino is bijzonder smaakvol. We nemen er nog één terwijl we ons buigen over de beelden en filmfragmenten gemaakt in de loop van de dag. Aan de titel valt haast niet te ontkomen. Dubrovnik: een ware filmische stad.